طرح نو

عبد الله نظری

فاجعه افشار؛ نمایش جنایت و کشتار!

«فاجعه افشار سر در کلافه‌ی تعصب و تبعیضات قومی شورای ستم‌پیشه نظار داشت. تعصب یا عصبیت قومی که از آبشخور سیاست تقویت و تغذیه می‌گردید. سیاست شورای نظار با انسانیت، احساسات و عواطف انسانی فاصله داشت. سیاست آن‌ها تداوم سیاست نظام قبیله‌ی ـ مذهبی بود که همیشه با خون ما سرخ و ارغوانی گردیده بود. آنچه در سیاست و نظام قبیله سالار ارزشی و بهای نداشت انسانیت، حقوق و ارزش‌های انسانی است.»

احمدی رشاد

شانه‌های زخمی جاغوری!

«به‌عنوان‌مثال در «طرح انکشاف متوازن» که در دولت کرزی، اعمال گردید؛ جلو کمک‌های موسسات خارجی را به مکاتب دولتی در جاغوری گرفتند و گفتند: در این مناطق مکاتب بیشتر از نیازشان است و کمک‌ها را به قندهار و جلال‌آباد و یا مناطق پشتون نشین ولایت غزنی، به بهانه‌ی مناطق ناامن گسیل داشتند. اما کاش مردم این مناطق از آن کمک‌ها به شکل درست استفاده می‌کردند و پُلچک‌ها و مکاتب ساخته‌شده از بودجه‌ی ملی و مالیات کل مردم کشور را با انتحار و ماین به آتش نمی‌کشاندند و نمی‌سوختاندند.»

عبدالله نظری

دایفولادی یگانه روشنگر قبیله ستمدیدگان

«جامعه افغانی و به خصوص جامعه هزاره که همیشه سر در کلاف مشکلات و مشقتهای بی‌شمار سیاسی و اجتماعی داشته و برای بیرون‌رفت از وضعیت رقت‌بار موجود نیاز به فرزانگانی فکری و اندیشه‌ی دارد. مردم ما سرنوشت تلخ و رقت‌بار زیادی را از نسل‌کشی عبدالرحمانی گرفته تا سیاست ظالمانه هزاره‌ستیزی و هزاره‌زدایی نظام طالبانی آزموده‌اند. هزاره همیشه با مثلت تحقیر، تعصب و توهین مواجه بوده‌اند. برای فرار و گریز یا مبارزه با این وضعیت نابهنجار و دردناک نیاز به نظریه پردازی و تحول فکری و سیاسی دارد که بایست جامعه هزاره را از درون دچار انقلاب و دگرگونی فکری نمايد».

امان الله روشنا

اعضاي پارلمان، درد ملت يا درد معيشت؟

«داستایوفسکی نویسنده جنایت و مکافات می­‌گفت: اگر خدای نباشد همه چیز مجاز می­‌شود، ولی در فراخنای زندگی سردمداران افغانستان خدای نیست؛ لذا هر کسی برای هر جنایتی مجاز است. قانون‌گذارانی که برای صیانت از حقوق و عزت مردم به مجلس می­‌روند، مجازند قانونی برای صیانت از روز مبادای خود و خانواده‌های خود تصویب کنند. مجازند رييس جمهورش بعد از سیزده سال خیانت، ترورييست­های قومش را آزاد کند تا دسته دسته مظلوم­ترین، صادق­ترین و زحمت‌کش‌ترین انسان­های این سرزمین را به خاک و خون بکشند».

عبدالله نگران

قانون شرم‌آور پارلمان افغانستان

«نمایندگان افغانی چون زالوهای می‌مانند که خون مردم را مکیدند و ازين طريق به حیات ننگين خویش ادامه داده و با اين شيوه تغذیه کرده‌اند، این‌بار در اندیشه خوردن تنه، اسکلت، گوشت و پوست این ملت گرسنه افتاده و قانونی شرم‌آوري را تصویب نمودند که در واکنش به آن هزاران نفر جوان بیدار و هوشمند در خیابان‌ها، شهرها و روستاهای این کشور چون سیل خروشان سرازیر و تنفر، انزجار، خشم و خروش خویش اعلام نمودند».

شير احمد مبلغ

زمینه‌های اجتماعی هویت ملی در افغانستان

«همکاری حاکمان دینی و مفتیان با سو استفاده از دین برای استحکام پایه‌های استبداد تا بدانجا به‌پیش رفته که قومیت وابسته نیز از آن رنج می‌بردند. به نظر می‌رسد که تکیه بر عوامل مزکور نمی‌تواند موجد رشد زمینه‌های اجتماعی هویت ملی باشند زیرا تکیه روی آن، اذهان عامه را می‌رنجاند. به نظر می‌رسد آنچه که برای به وجود آمدن زمینه‌های اجتماعی هویت ملی حایز اهمیت است. تکیه بر حقوق شهروندی، کرامت انسانی، اصل عدالت و انصاف می‌باشد. هرچند فرهنگ، ادبیات مشترک و اخوت دینی، توجه به معیارهای دینی بی‌تاثیر در این زمینه نیست. اصل انسانی و نفی تبعیض نژادی، همزیستی و هم‌گرایی را به وجود می‌آورد و زمینه پذیرش همدیگر و حفظ احترام متقابل و راه ایمان به اهداف مشترک را هموار می‌سازد».

علی محبت

هزاره‌ها؛ و گم گشتگی در عالم آوارگی؟!!

«می­‌شناسم پدرانی را که خود ادای فرهیختگی را در می­‌آورند ولی در غفلت مطلق از زن و فرزند خود، در گم‌شدن از هویت و خویشتن خويش به سر مي‌برند. شاید ترس از متحجر و سنتی بودن آنان را از نقد و انتقاد باز می­‌دارند تا مبادا حفظ احترام ظاهری آنان شکسته شود، سرخوش و آسوده خاطر در بهشت غفلت خود زندگی می‌­کنند».

علی پرهيز

به بی‌عادتی کاش عادت کنیم!

«دانش آموختگان و تحصیل کرده‌های این قوم هم عادت کرده‌اند نق بزنند و نقد کنند. خو گرفتند با نیش و کنایه‌های قلم و زبان‌شان از کجی‌ها و اعوجاج سخن بگویند و آنگاه بی‌تاثیر و بی‌خاصیت از کنار آن بگذرند و در لاک منیت خود فرو روند. جالب است نقد و نقادی به جایی اینکه تاثیری در راست کردن کجی‌ها و اعوجاج جامعه منجر شود، حفره‌ها و گسست‌های موجود در جامعه را نشان دهد و بالاخره هرزه‌پوشیهای زمامداران را برملا کند، بیشتر به فضاحت و بلاهت نقد کننده منتهی می‌شود که در این قلمرو از کثافت از قداست صحبت می‌کند و در این لکاته‌خانه از پاکدامنی سخن می‌گوید».

عبدالخالق فصيحي

هراس از تجلی شکوه

«فيض محمد کاتب نه به يک طايفه، که به افغانستان، به فرهنگ و حافظه اين سرزمين تعلق دارد. او مورخ و دانشمند است، اما از کدام تاريخ سخن گفته و تاريخ کدام سرزمين را به نمايشگاه ابدي سپرده است؟ او تاريخ افغانستان را نوشته و از سياست و استبداد زمانه‌اش در قلب حکومت افغانستان سخن گفته است. او با شايستگي و فرزانگي خود مقام کتابت حوادث کشور و نام (کاتب) را از حکومتي کسب نموده است که استبداد همان دولت را به تاريخ افغانستان و آيندگان اين کشور سپرده است. لذا او به افغانستان تعلق دارد نه به قوم و نژاد».

عبدالخالق فصيحي

تذكري در باره نام‌گذاري سرك فيض محمد كاتب

«یادمان باشد که ملت افغانستان چیزی از ملت‌های دیگر کم ندارد و بایسته نیست که دولتمردان ما به جای تامین امنیت، رفاه و آسایش این ملت، اسباب ناراحتی و ملالت خاطر آن را فراهم نماید و حتی از مسمی کردن یک جاده به نام یک مورخ نامی کشور دریغ ورزد».

احمدی رشاد

قفس سازی؛ مخملین یا آهنین؟

«پرسش این است که در شرایطی که در دنیا از «جهانی‎شدن» سخن می‎کنند، هویت سازان افغانی، به عکس هنوز مشغول همان قفس سازی خود هستند. نادیده نباید انگاشت که جنگ‎های ویرانگر داخلی گذشته، صرفاً از آن روی، رخ داده بود که در قفسی که برای انسان افغانی، ساخته بودند، انسانیت وجود نداشت، قفس‎های قومی، مذهبی و زبانی بود. به همین دلیل، تفکر و جهان‎بینی انسان افغانی، از قفس مخملین و نرم که در تفکر قومی و قبیله‎ای، برایش ساخته بودند، فراتر نمی‎رفت».

استاد عليزاده مالستاني

میراث بی وارث

«این‌ها به بهانه‌ی مراسم سالگرد، از قهرمانی‌ها و پهلوانی‌ها و اعجاز و کرامات خود سخن می‌گویند و به بهانه ای سالگرد برای خود و تیم خود کم‌پاین می‌کنند. چند سال پیش در آستانه ای سالگرد شهید مزاری در هرات بودم، عموم مردم بریده از مساله‌ی قومیت، حزب و سمت و منطقه شب و روز می‌دویدند و تلاش می‌کردند که یک مراسم خوب و آبرومندانه برای شهید مزاری برگذار شود، و انصافا تدارک مراسم با شکوه و بی سابقه ای را دیده بودند، از آقای خلیلی به عنوان سخنران مراسم دعوت کرده بودند، وقتی ایشان به فرود گاه هرات نزول اجلال فرمودند، حدود پنج صد موتر به استقبال او به میدان هوایی رفتند، ایشان به یک کش و فش بی‌مانند در حالی که آقای انوری والی هرات، سید هادی، سرور جوادی و چند خانم شورا همراهی می‌کرد، وارد جایگاه شد. وقتی سخنرانی کرد در مورد شخصیت شهید مزاری اصلا چیزی نگفت، بسیار یک سخنرانی بی مزه و کپوش بود، مردم سخت متاثر شدند و می‌گفتند چه گفت آقای خلیلی؟ طبیعی بود که مردم انتظار داشتند شخصیت مورث را از وارث بشنوند که چیزی نشنیدند».

علیداد داوری

دختر خُمسی یا سو استفاده‌ی جنسی!!!؟

«متاسفانه در برخورد با چنين رخدادهايی ميان آخوندها، حوزه‌های علميه و دستگاه‌های مرجعيت نوعی مماشات و هم‌سوی احساس می‌گردد. در اينكه خمس به دختر تعلق نمی‌گيرد و دختر داشتن نه شامل خمسی به معناى اهل سنت و نه به معناى شيعه می‌گردد اختلافی وجود ندارد اما در برخورد و واکنش در قبال چنين پديده‌های زشت و غیراخلاقی نوعی هم‌سوی و مماشات از سوی آنانی كه ذكرش رفت دیده‌شده و ديده می‌شود. عدم برخورد جدی و قاطع از سوی مراجعی كه متولی مذهب و باورهای مردم شناخته می‌شوند زمينه چنين سو استفاده‌ها را فراهم كرده و هرروز شاهد قربانیهای بيشتری از اين قبيل خواهيم بود.»

محمد هادی نبوی

گذری بر مقاله خلافت عقل یا خلافت نقل؟ (نوشته اسد بودا)

«خلیفه دوم؛ با چنین عملی، تبعیض نژادی را که از سوی قرآن و پیامبر (صلی‌الله علیه و اله و سلم) نهی شده بود، به دامن اسلام بازگردانید و بار دیگر آن را احیا کرده و جامعه اسلامی را با اختلاف شدید طبقاتی همراه ساخت. لذا دیری نپایید که جامعه اسلامی با شکاف عمیقی روبه‌رو گردید که زراندوزان و دنیاپرستان، با خرید بردگان و کنیزان بر شوکت و عظمت خویش افتخار می‌کردند و بیچارگان و بردگان مظلوم از دل صبح تا دل شب‌کار می‌کردند که تا هم زندگی خود را با رنج و مصیبت اداره نمایند وهم روزانه و یا ماهیانه مبلغی به اربابان خویش بپردازند.»

حبيب‌الله صداقت و محمد علی رضايی

اسد بودا و فهم وارونه در (مدخلی بر آیین ویرانی)

«امروز اين ضرورت است، همان‌گونه که عينک تکفير مانع از آشکار شدن قواعد انسانی اسلام است و بايد آن را دور انداخت، عينک ليبرال دموکراسی غرب نيز مانع از مواجهه با حقيقت اسلام است و بايد آن را دور انداخت و اسلام را آن­‌گونه که هست بايد شناخت و فهميد. اين قاعده در مورد تاريخ اسلام نيز جاری است. تاريخ را نیز همان‌گونه که بوده است بايد فهميد. حوادث مقطع نمی‌تواند به فهم تاريخ مدد رساند. ذکر حوادث مقطع پاشنه آشيلی نوشته­‌ی آقای بودا است. خواننده بصير با مراجعه به تاريخ و دقت در آن‌ها قطعاً به نظر مخالف آقای بودا خواهد رسيد.»

عبدالخالق فصیحی

موج خون در دل لعل

«رییس دولت نیز در لفافه سکولاریستی و حضور در مدریت کلان جهانی در پی تحقق ایده‌های قوم‌سالاری بازار داغ می‌کند. بر پایه همین نگاه‌های واهی است که کابینه دولت وحدت ملی تشکیل شده و وزرای پیشنهادی راهی مجلس می‌شوند. جای تعجب نیست که بگوییم رای اعتماد مجلس نشینان به وزرای معرفی شده از سوی اشرف غنی، از همین قاعده ضد شایسته‌سالاری پیروی نموده که در نتیجه آن بسیاری از وزرای فهیم و کاردان قربانی کهنه‌سالاری و عناوین یاد شده دیگر می‌شوند.»

حبيب الله نظری

دین برابری و آیین ویرانی (تاملی بر نوشته اسد بودا)

«البته برخلاف فرمايش بودا كه: «بسیاري از جنگ‌ها، ازجمله جنگِ بدر، جنگ بر سر کالای تجاری بود که از شام به مکه انتقال داده می‌شد» مصادره/ غارت كاروان قريش، در صدر اسلام، تنها یک‌بار اتفاق افتاده است نه بيشتر! هيچ نمونه يا شاهد تاريخي ديگري بر مصادره/ غارت اموال قريش، كه زير نظر موسس دين اسلام صورت گرفته باشد، وجود ندارد. و اين نكته خود روشن مي‌سازد كه اين سخن بودا چه نسبتي با واقعيت دارد؟»

خالق پايدار

روشنفکران هزاره و اتهام فاشیستی بودن

«حرف امروز روشنفکران هزاره این است که دین و مذهب با فاصله گرفتن از آن سرچشمه اصلی خود با اوهام و خرافات زیادی ممزوج شده و باید پالایش گردد و یکی از ابزار مهم فهم شریعت و پالایش خرافات دینی و مذهبی، عقل و تعقل است که کنار گذاشتن آن، در قرآن سخت مورد نکوهش قرار گرفته است. نه دینداری در بوسیدن دست اشخاص سید، شیخ و حاجی است و نه آگاهی و ابراز هویت قومی مساوی با بی دینی و فاشیستی».

حكيم اوستا

بينش اساطيری، در روايت عاشورای حسينی

«به قول هگل عقل، قوه‌ي كشف شونده است كه در هر مرحله‌ي از تاريخ بخشي از هستي خويش را كشف مي‌كند، به همين خاطر به هر مرحله‌ي از تجلي عقل نام مشخصي مي‌نهد. مرحله‌ي يقين حسي، مرحله ادراكي، مرحله فهم و عقل.[4] جوامع مسلمان تا هنوز كه هنوز است در مراحل اوليه تقسيمات هگلی قرار دارند، بدين جهت وقتي حادثه عاشورا، در بستر تاريخ وارد گشت، به مرور زمان و در گستره مكان‌هاي متفاوت و فرهنگ‌هاي متمايز زلاليت و شفافيت خود را از دست داد و اسير ذهنيت‌هاي منحط قبايل و انسانهاي نابالغ گرديد و اوهام و خرافات؛ غرض‌ورزيهاي دشمنان و نادانيهاي دوستانش عاشورا را تبديل به مناسكي (كه به درد هويت‌سازي و هويت بخشي و سو استفاده‌هاي اقتصادي، سياسي، اجتماعي، گروهي از مردم مي‌خورند،) كرده­ و فلسفه، پيام، مسووليت، و رسالتش فراموش و یا به كلي مسخ گرديده است».

عبدالله نظری

افغانستان در وضعیت مدنی هابز (بخش ۲)

«تشکیل وحدت ملی افغانی در واقع وضعیت مدنی هابزی را تجسم می‌نماید که تشکیل دولت، توزیع مزایا، پاداش‌های سیاسی و تقسیم قدرت برای عبور از درگیری‌های سیاسی در میان بازیگران قومی صورت گرفت. تشکیل وحدت ملی بهترین راهکاری سیاسی برای جلوگیری از تنش و بحران سیاسی ـ اجتماعی بود که کشور را از نبرد، درگیری و خشونت فراگیر بیمه ساخت و تمامی جوانب سیاسی و اجتماعی را بر محوریت منافع ملی گردهم آوردند تا در تشکیل سامان سیاسی جامع، فراگیر و مشارکت‌ ورزند».

عبدالله نظری

افغانستان در وضعیت طبیعی هابزی (بخش اول)

« کشور ما تا هنوز در شرایط و وضع طبیعی هابزی زیست می‌نمایند مهر بشری، شفقت و محبت انسانی در کانون دل‌های آن ره نمی‌پوید. روحیه جمع‌گرایی، مدنیت خواهی و انسان‌گرایی در مغز و اندیشه آن نفوذ نیافته است. تجلی تمنیات افغانی را می‌توان به خوبی در حافظه تاریخی کشور در چهره‌های چون عبدالرحمن‌ها، ملاعمرها، ملابورجان‌ها و صدها عناصر تروریست اندیش دیگر مشاهده نمود که از قتل‌عام و کشتار وسیع انسان‌های مظلوم و بی‌دفاع هم‌وطن خویش دریغ نورزیدند».

عباس آزاد

فساد سیاسی یا ناکارآمدی سیستمی

«خلاصه و در فرجام بر این نکته تاکید می‌شود که براساس نظریه‌ی سیستمی وقتی یکی از اجزا و عناصر یک سیستم دچار نقص و ناکارآمدی شود این عارضه به دیگر اجزا سرایت و نتیجتا تمام سیستم را نا کارآمد و فاسد خواهد کرد و به بيان دیگر فسادسیاسی و ناکارآمدی سیستمی دو روی یک سکه و در تناظر به هم قرار دارند، البته در نگاه سلسله مراتبی، هردو از فقدان نگاه انسانی و مسوولانه و نبود رویکرد سیستمی منشا می‌گیرد؛ چیزی‌که در افغانستان بعینه قابل مشاهده است و در فوق به اختصار و به صورت کلی به آن اشاره گردید».

عبدالله نظري

سیاست منهای اخلاق

«سیاست بدون اخلاق را باید در انگاره‌های رویکرد واقعگرایی جست، هنجارهای اخلاقی، حقوقی و انسانی در هندسه سیاست و قدرت واقعگرا جایگاه و پایگاه ندارد، قدرتمندان بی‌اخلاق همان تروریستهای اخلاقی و شخصیتی انسان‌ها هستند که تمامی ابزار و قدرت نامشروع خویش را برای نیل به قدرت‌ سیاسی بکار میگیرند، در رویکرد واقعگرایانه سیاست‌بازان بی‌اخلاق؛ اخلاقیات و گزاره‌های انسانی را مقولات بی‌معنا تلقی می‌شوند اندیشه قدرت طلبان بی‌اخلاق ریشه در مفکوره هابز و ماکیاول و مورگنتا و... دارند که به بی‌اخلاقی یا اخلاق موقعيتی و فرصت طلبی سفارش می‌نمایند در جغرافیای اندیشه سیاست‌مداران قدرت‌نگر وفاداری، محبت، انسانیت، شفقت و فضیلت‌های انسانی مفهوم و ارزشی ندارند. زمامداران بی‌اخلاق همواره در پی تسخیر و تخدیر دیگران و توسعه اختیارات و صلاحیت‌های خویش و همکیشان خویشند تا بتوانند بر دیگران حکومت برانند».

حكيم اوستا

منجی باوری حقيقت تاريخی يا سايق حياتی؟

«پرسشي كه در باب منجي‌باوري مطرح مي‌گردد اين است كه دنياي امروز دنيايي است كه ديدها و نگاه‌هايش به جهان، طبيعت، انسان و تمام ابعاد زندگي فردي و اجتماعي، علمي بوده و از دريچه علم به محيط بيرون و درون خويش مي‌نگرند. هرچه را علم بگويد باور مي‌كند و هرچه را علم نتواند اثبات نمايد باور نكرده و ترتيب اثر نمي‌دهند. مثلا وقتي كسي در دنياي امروز مريض مي‌گردد فورا سراغ پزشك را گرفته و درمان خود را از او( كه مجهز به علم درمان بيماري‌ها هست) مي‌خواهد نه از دعا و عالم غيب. با اينكه در كتب ديني و ادعيه­‌ي مذهبي براي هر دردي دعايي را پيشنهاد شده، ولي مردم (حتا محكم‌ترين مذهبي‌ها) هرگز در انتظار درمان از عالم غيب ننشسته و توجه و اعتنايي به دعاهاي وارده در كتب ادعيه نمي‌كنند».

عباسعلي جاويد

تقوای سیاسی درسیره‌ی حکومتی امام علی(ع)

«حکومت در بینش، منش و روش آن حضرت، اگر بر مبنای حق محوری و تقوامداری و عدالت گستری نباشد از آب بيني بزغاله‌ و کفش کهنه‌ی بی‌ارزش‌تر است؛ آنچنان که در بیانات ارزشمند خود فرمود: " پروردگارا تو می‌دانی آنچه ما انجام دادیم نه برای این بود که ملک و سلطنتی به دست آوریم و نه برای اینکه از متاع پست دنیا چیزی تهیه کنیم بلکه بدان سبب بود که نشانه‌های از بین رفته‌ی دینت را باز گردانیم و در شهرها اصلاح و آسایش برقرار نمايم تا بندگان ستم­دیده‌ات در ایمنی قرار گیرند و قوانین و مقررات تو که به دست فراموشی سپرده شده بار دیگر عملی شود." نگاه علی(ع) به حکومت نگاهی الهی است که با نگاه دنیامدارانه و قدرت‌محورانه تفاوت اساسی دارد».

شير احمد مبلغ

دین از دیدگاه ابن رشد (قسمت اول)

« خداوند شب و روز را دگرگون می‌سازد و این عبرتي است برای صاحبان بصیرت"[7] فلسفه، عقل و دین امر به تعقل می‌کنند. این تعقل امر شرعی است که پیوسته افراد انسانی را به آن فرا می‌خواند افراد انسانی را به سوی تعالی سوق می‌دهد زیرا دین دارای مجموعه قواعد و حقایقی است که شخصیت و خصوصیات را دگرگون می‌سازد و عقل هم آن را دنبال می‌کند. تحلیل دیگر ابن رشد در این زمینه این است كه: در دین، فضیلت و دیانت مطرح می‌باشد که سکاندار آن ایمان است که بعد از معرفت به دست می‌آید».

قاسم محسنی شهرستانی

نقش کمک‌های خارجی در توسعه کشورهای جهان سوم (با تاکید بر کشور افغانستان) بخش ۱

«معمولا دولت‌های کمک دهنده با توجه به سیاست‌ها و اهداف خود اقدام به کمک می‌نمایند و در این راستا انتخاب حمایت از کمک‌های برنامه‌ای و یا کمک‌های پروژه‌ای بستگی کامل به سیاست‌ها و اهداف دولت کمک دهنده دارد. به‌عنوان‌مثال در سیاست خارجی آمریکا که گسترش و استمرار نفوذ با ایجاد دولت‌های وابسته همچنین ایجاد وابستگی در زمينه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی به‌طورکلی مهم است، این دولت کمک‌های برنامه‌ای را ترجیح می‌دهد، زیرا از این طریق بهتر می‌تواند به اهداف خود دسترسی یابد.»

عباس آزاد

برنامه های دولت وحدت ملی و بودجه‌ی سال 1394

«مرورکلی طرح سند بودجه سال 94 افغانستان، نشان می‌دهد که این بودجه تغییر چندانی با بودجه‌ی سالهای گذشته ندارد. اماهدف بودجه‌ی امسال دولت " بودجه موثر، شفاف و مبتنی بر اهداف و نتایج خوب برای منافع ملی ذکر شده است. در ابتدای این سندآمده است که طولانی شدن روند برگزاری انتخابات سال 93 ریاست جمهوری تاثیرات منفی برفعالیتهای اقتصادی داشته که پیامدآن 5 ملیارد دالر ضرراقتصادی به افغانستان بوده است».

احمدي رشاد

ما و تکنولوژی‌های به جای مانده از نیروهای خارجی

«طراحی و ساخت ابزارهای تکنولوژیک، آخرین مرحله‌ی انتقال دانش فنی است که بسیار به سختی، به دست می‌آید. این دانش به شکل کامل‌اش، از ویژه‌گی‌های توسعه‌یافتگی محسوب می‌گردد و در جهان، این دانش، در اختیار کشورهای معدودی می‌باشد. کشورهای ضعیف حتا در نظم نوین جهانی، به اشکال گوناگونی، از دستیابی به این دانش فنی، بازداشته می‌شوند. آمریکا و اروپا، روسیه، چین و ژاپن، یا همان کشورهای صنعتی، در تلاش هستند تا فن‌آوری‌های پیشرفته و مدرن طراحی و ساخت ابزارهای تکنولوژیک را در انحصار خود داشته باشند».

عباس آزاد

مساله‌ی كابل‌بانك، محک مدیریت اشرف غنی

«پس از آنکه اشرف غنی به ریاست جمهوری رسید در اولین سخنرانیهای خود از پی‌گیری جدی قضیه سخن گفت تا در نتیجه در طی چند گذشته تاکنون چند بار دادگاه بررسی پرونده را در دستور کار قرارداده است که سرانجام در دومین جلسه دادگاه استیناف رسیدگی به پرونده‌ی اختلاس در كابل‌بانك، دادگاه با صدور حکمی تمام داراییهای متهمان اختلاس را مسدود ورييسان سابق را نیز هر یک به ده سال زندان و پرداخت تمام پول اختلاس شده و بهره‌ی آن محکوم کرد».

احمدي رشاد

چالش‌های امنیتی و پیوستگی آن با فقدان اشتغال و بی‌کاری!

«دولت وحدت ملی، گر چند گام‌های آغازین خویش را با برادری و دوستی آغاز نموده است که نوید تداوم رفاقت سیاسی و اراده‌ی سیاسی برای تعامل، سازگاری و باهم کار کردن را به نمایش می‌گذارد، اما این بدان معنا نیست که دولت جدید، هیچ پرابلمی در فرا روی خود نخواهد داشت، بلکه با چالش‌های جدی و کلانی مواجه هست که کمر دولت را شکستانده و استخوان‌های آن را خُرد و خمیر خواهد نمود. به همین دلیل، دولت وحدت ملی، می‌باید با برنامه ریزی و پلان گذاری با استفاده از عقلانیت جمعی و مشارکت فکری نخبگان کشور به دور از هر گونه تمایلات خُرد قومی، مذهبی، سمتی و گروهی، به جنگ چالش‌های فرا روی خود برود».