عاشورا انفجاری در تاریخ اسلام!
رویداد تاریخی عاشورا یک حادثه تلخ، جانکاه، تراژیک و تا حدودی استثنایی در تاریخ اسلام بود. این رویداد تاریخی که از عوامل گوناگون و متنوع پیدا و پنهان سیاسی، اجتماعی آب میخورد منشای تحولات و دگرگونیهای زیادی در بستر تاریخ اسلام و مسلمانان گردید. هرچند منشای شکلگیری و پیدایش دوشاخه در جهان اسلام بنام و عنوان شیعه و سنی، رحلت پیامبر اسلام (ص) و اختلاف روی استحقاق جانشینی و شایستگی بر مسند آن حضرت نشستن میان مسلمانان و بازیگران سیاست (صحابه کبار) بروز کرد و بر اساس شیخوخیت و نفوذ ابوبکر در میان اصحاب، جانشینی و خلافت به وی رسید و عدهای از مسلمانان که ارادت به حضرت علی (ع) داشتند، وی را مستحق این منصب میدانستند و باورمند بودند که حق حضرت علی (که به باور این گروه از طرف پیامبر در غدیر خم به جانشینی منصوبشده بود) ضایعشده و خلافت از سوی ابوبکر و عمر و عثمان غصب گردیده است.
این کشمکش با خلافت حضرت علی (ع) تا حدودی از سوی طرفداران وی فرونشست و از سوی غرضورزان و امتیاز طلبان، به شکل و شیوهای سیاسی، نه اعتقادی دامن زده شد و جنگهای داخلی را در جامعه نوپای اسلامی شعلهور کرد. اما همهی این رویدادها علیرغم تاثیرگذار بودنشان نتوانست که شکاف خیلی عمیق به شکل دو نحله و دو فرقه متمایز و متشخص را به وجود آورد و امت اسلامی را به فرقههای مشخص تقسیم نمایند. البته جناحهای سیاسی و جنگ قدرت و یارگیریهای باندی وجود داشت اما فرقه خاص و یا فرقههای خاص مذهبی وجود نداشت. در زمان حضرت علی (ع) فرقهای خوارج ظهور کرد اما دوام نیاورد و زود هم از نظر نظامی و هم از جهت اعتقادی و کلامی از هم پاشیدند و نتوانستند دوام بیاورند.
در این میان رویداد ناگوار عاشورا، نقش بسیار تاثیرگذاری روی صفبندی و جهتگیری مسلمان داشت و تمام آنچه تا پیش از حادثه عاشورا به شکل زیرزمینی و در قالب لفافه و بازیگریهای مزورانه از سوی جبهه مخالف علی و فرزندانش اعمال میشد از پرده بر افتاد و برملا و علنی و تا مرحلهای پیشرفت که حسین (ع) و یارانش را به شکل فجیع و غیرانسانی در بیابان کربلا سر بریدند و فرزندان یتیم و خواهرش حضرت زینب (س) را به اسارت بردند. این بود که عاشورا نقطه انفجار تاریخ اسلام و مسلمانان است. تضادها و کشمکشهای قدرت، جنگ و تصادم فضیلت و رذیلت، نفی و اثبات فساد و اصلاح همه و همه، این آتشفشان در حال فوران در روز عاشورا فوران کرد و تمام آتشهای خشم و کینههای نهفته در ذهن و ضمیر جناح مخالف به شکل و شمایل آتشفشان عاشورا فوران کرد.
فوران آتشفشان عاشورا یک انفجار ساده و موقتی نبود که فوران کند و بعد از مدتزمانی خاموش گردد. این آتشفشان انفجار تاریخیای بود که تاریخ اسلام را به شکل امروزیاش رقم زد و دو جریان و دو خط برجسته و دو نوع نگرش و برداشت از اسلام را به ارمغان آورد. رویداد عاشورا مرزبندی و تمایز میان جناحهای سیاسی و خطمشی تداوم اسلام سنی و شیعی را ترسیم کرد و جریان اسلام عدالتخواه و معترض به خلافت و طرفداری از الگوی اسلام امامت بعد از رخداد عاشورا بیشتر و بهتر خود را به نمایش گذاشت و این روند شتاب بیشتری گرفت و فاصلههای فکری و موضعگیریهای سیاسی خط روشنی پیدا کرد و اسلام به دو جریان بزرگ شیعه و سنی منشعب گردید و بهمرورزمان این مرزبندی اعتقادی (عدلیه، اشعریِ، معتزله) و خطکشیهای سیاسی (خلافت و امامت) برجستهتر و فاصله و شکافهای اجتماعی بیشتر گردید.
ازاینرو میتوان ادعا کرد که رویداد عاشورا انفجار خشم و عصیان جریان محکوم و سرکوبشدهای اسلام بر اساس قرایت امت و امامت در برابر اسلام برساختهای دستگاه خلافت بود. البته از ناحیه جریان حاکم نیز انفجار اوج استبداد و خودکامگی و فساد سیاسی و انحطاط اخلاقی بود. تقابل و برخورد این دو جریان یادشده بعد از رحلت رسول اکرم (ص) آغاز و در دورههای مختلف با فرازوفرود ادامه داشت. تا زمان رخداد عاشورا این دو جریان، خصوصا از سوی جریان شیعی با تساهل و مدارا برخورد میشد. مثلا با اینکه حضرت علی (ع) خانهنشین و معترض روی دستگاه خلافت بود اما در زمانی که پای مصلحت کلان اسلام و مسلمین در میان بود با آنها مشاوره میداد و در عرصههای مختلف با آنها همکاری میکرد؛ اما حادثه تلخ و ناگوار عاشورا این روحیه تساهل و مدارا را از میان برداشت و کینه تاریخی را در متن مناسبات تاریخی مسلمانان کاشت و تاکنون متاسفانه ادامه دارد. امروزه این کینه و نفرت از سوی مسلمانان اموی در قالب و فرم وهابیت و جریانهای تکفیری خود را بروز داده و از طرف شیعیان غالی در قالب لعن و نفرین به خلفا و… خود را نشان میدهد.
برپایی مراسم عاشورا و گرامی داشت از این رویداد تاریخی و زنده نگهداشتن یاد و خاطره این ظلم عظیم و جفای نا بخشودنی خود اعتراض و واکنشی است که هر ساله به مناسب ماه محرم شیعیان از خود نشان میدهند. این رستاخیزی که از سوی شیعیان در ماه محرم شکل میگیرد بیانگر نفرت و انزجار از کسانی است که بنام خلافت اسلامی دست به چنین جنایت و قساوتی زدهاند و این جنایت تاریخی را مرکتب شدهاند. گرامی میداریم یاد و نام سرور آزادگان امام حسین (ع) و یاران پاکبازشان را و به ارواح طبیهشان درود میفرستیم.